Nông dân Anh Sơn tự chế thuốc trừ sâu bằng thảo dược cho các loại cây ăn quả

Gia đình chị Trần Thị Hà là một trong những hộ dân đầu tiên ở thôn Đỉnh Hợp xã Đỉnh Sơn đưa thuốc trừ sâu bằng thảo dược vào chăm sóc vườn cây ăn quả rộng 1,4 ha gồm các loại cam, quýt PQ của gia đình. Chị Hà cho biết: Gia đình chị tham gia học lớp đào tạo nghề trồng cây ăn quả có múi và được hướng dẫn quy trình làm thuốc trừ sâu bằng các loại thảo dược. Nhận thấy việc sử dụng loại thuốc này có nhiều ưu điểm nên vợ chồng chị đã làm và dùng thử nghiệm tại vườn cam cạnh nhà. Kết quả, thuốc trừ sâu tự tạo đã “đánh” được hầu hết các loại sâu gây hại trên vườn cam như sâu ăn lá, rệp, nhện đỏ, bọ xít, hơn nữa tỷ lệ đậu quả cao, giúp cây sinh trưởng tốt, tăng sức đề kháng, lá xanh. Đặc biệt là không gây ô nhiễm môi trường và rất an toàn cho người sử dụng. Không những vậy, nhờ sử dụng các loại thảo mộc tự nhiên nên chi phí cũng giảm 30 - 40% cho mỗi vụ sản xuất. Với hiệu quả mang lại, vụ cam năm nay gia đình chị Hà đã sử dụng thuốc trừ sâu thảo dược này để phun đại trà cho toàn bộ diện tích của gia đình.
  Gần đó, gia đình anh Lã Hữu Hải cũng là hộ đã sử dụng thuốc trừ sâu thảo dược phun cho hơn 800 gốc cam xã Đoài lòng vàng với diện tích gần 2 ha. Khi chúng tôi đến, vừa lúc anh Hải đang thực hiện việc phun thuốc phòng trừ sâu bệnh cho vườn cam của gia đình. Anh Hải chia sẻ: Loại thuốc này không những có thể hạn chế được các loại sâu bệnh hại trên cây ăn quả, rau màu mà còn an toàn cho người sử dụng, thân thiện với môi trường và giúp gia đình anh giảm chi phí sản xuất. Yêu cầu đối với người sử dụng thuốc thảo dược là phải kiên trì và không nên lạm dụng phun quá nhiều gây ảnh hưởng đến quá trình phát triển của cây. Bởi nguyên liệu để dùng làm thuốc đều là loại có tính nóng. Từ khi sử dụng thuốc trừ sâu thảo dược, vườn cam của gia đình anh luôn xanh tốt, rất ít sâu bệnh.

Theo anh Hải các nguyên liệu rất dễ tìm, giá thành rẻ, gần gũi trong cuộc sống hàng ngày như ớt, gừng, riềng, sả, cám gạo, men rượu, đường, lá mật gấu, lá cây hoa xuyến chi. Tất cả được giã ra, trộn lẫn với nhau theo tỷ lệ nước phù hợp rồi ngâm trong các chum hoặc thùng kín trong khoảng thời gian 10 ngày, với mục đích cho các chất gây cay có trong nguyên liệu trộn đều vào nhau, tốt cho việc tiêu diệt sâu hại. Từ dung dịch này chỉ cần pha loãng với nước là có thể phun lên cây trồng. Đây là loại hỗn hợp chứa hàm lượng axit có tác động đến các bộ phận như mắt, da của những loài sâu bọ hại cây trồng và có thể tiêu diệt được 85- 90% sâu hại, thời gian bảo quản và sử dụng thuốc tự chế này lên tới 4 - 5 tháng.
  Đỉnh Sơn là một trong những địa phương có diện tích cây ăn quả lớn nhất huyện Anh Sơn với trên 120 ha, trong đó chủ yếu là các loại cam xã Đoài lòng vàng, cam Vân Du. Nhiều hộ trồng cam cho thu nhập cao từ 300 - 400 triệu đồng/năm. Ông Phan Văn Hợi, chủ tịch UBND xã Đỉnh Sơn cho biết: Những năm gần đây, để khôi phục thương hiệu cam Bãi Phủ, tạo ra sản phẩm cam sạch, an toàn VSTP cho người tiêu dùng, nhiều hộ dân trồng cam đã áp dụng quy trình sử dụng thuốc trừ sâu bằng thảo dược, đặc biệt là hiện nay UBND xã đang phối hợp với Trung tâm GDNN- GDTX huyện mở lớp dạy nghề trồng cây ăn quả có múi cho các hộ trồng cam, tập trung vào quy trình làm thuốc trừ sâu này cho bà con. Ưu điểm của thuốc trừ sâu này là không độc hại cho người trồng, giảm chi phí sản xuất, không gây ô nhiễm môi trường và nguồn nước, giá thành lại rẻ, rất an toàn nên hiện nay nhiều hộ dân trong xã đã dùng loại thuốc này phun đại trà cho các loại rau màu, cây ăn quả và mô hình này đang được nhân rộng ra toàn xã.

Ông Nguyễn Đăng Khoa, chủ tịch hội nông dân huyện Anh Sơn cho biết: Sản xuất nông nghiệp sạch, bền vững, nâng cao chất lượng nông sản nhằm đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm và thân thiện với môi trường đang là mục tiêu phấn đấu của ngành nông nghiệp huyện Anh Sơn. Hàng năm huyện Anh Sơn đã chỉ đạo các ngành chức năng của huyện mở các lớp dạy nghề, chuyển giao KHKT về sản xuất các loại rau theo hướng VietGap tại xã Cẩm Sơn, Thạch Sơn; chè VietGap tại xã Hùng Sơn, Cao Sơn; ứng dụng công nghệ cao trong sản xuất rau củ quả trong nhà lưới tại xã Phúc Sơn, Hội Sơn, đặc biệt một trong những biện pháp hữu hiệu để sản xuất nông nghiệp sạch được bà con nông dân huyện Anh Sơn ứng dụng rộng rãi hiện nay là làm thuốc trừ sâu bằng thảo dược tại xã Đỉnh Sơn, Cẩm Sơn, Tào Sơn... Việc sử dụng công thức tự chế thuốc trừ sâu bằng các loại thảo dược không những diệt trừ được nhiều loại sâu, bọ mà còn giúp cho người tiêu dùng an tâm khi sử dụng các sản phẩm. Từ hiệu quả mô hình này, thời gian tới huyện Anh Sơn sẽ nhân rộng ra các địa phương có diện tích cây ăn quả lớn để người nông dân thay đổi thói quen lạm dụng thuốc BVTV trong trồng trọt; tiến tới áp dụng biện pháp an toàn sinh học cho cây trồng, thân thiện với môi trường và đáp ứng nhu cầu người tiêu dùng.